Nie jesteś pisarzem, malarzem ani rzeźbiarzem, więc sądzisz, że ChatGPT nie będzie w stanie Ci zaszkodzić? Nic bardziej mylnego! Kłopoty z tym narzędziem, które opiera się na sztucznej inteligencji, są związane nie tylko z prawami autorskimi. Przygotowujący się do majowych egzaminów uczniowie mogą mieć przez nie naprawdę wiele problemów.
Kilka tygodni temu mój znajomy postanowił sprawdzić, czy ChatGPT faktycznie w ciągu kilku sekund jest w stanie zredagować sensowną wypowiedź na dowolny temat. Sztuczna inteligencja została przez niego poproszona o scharakteryzowanie psa występującego w ulubionej książce tysięcy maturzystów, czyli w „Lalce” Bolesława Prusa. Na odpowiedź nie trzeba było długo czekać. Już po kilku chwilach dowiedzieliśmy się, że silny i lojalny bokser, który wabił się Pimpuś, był wiernym towarzyszem głównego bohatera powieści. Co więcej, SI uznała go także za symbol zmiany i przemijania, bowiem jego losy przypominały żywot Stanisława Wokulskiego. To jednak nie koniec bajek z mchu i paproci. ChatGPT dopytano o psa Ignacego Rzeckiego, który w rzeczywistości był pudlem bez jednego oka i wołano na niego Ir. Także w tym przypadku stworzona historia daleka była od prawdy – według wygenerowanej odpowiedzi ukochanym zwierzęciem starego subiekta był stary pies myśliwski o imieniu Azor. Na kolejnych stronach „Lalki” próżno szukać takiego bohatera.
Sztuczna inteligencja nie lubi przyznawać się do niewiedzy. W związku z tym, gdy zostaje zapytana o rzeczy, o których informacji brakuje w jej bazie danych, sama je tworzy. Uczeń, który podczas pisania swojego wypracowania sięga po to narzędzie, często nie wie, że może zostać przez nie wprowadzony w błąd. W takiej sytuacji popełnienie zerującego naszą pracę tzw. kardynała wydaje się kwestią czasu. Co więcej, nigdy nie mamy pewności, czy w naszej głowie nie zapisze się wymyślone przez SI nazwisko książkowego bohatera lub pisarza. Redagowanie rozprawek przy pomocy wspomnianego narzędzia jest więc świetnym rozwiązaniem, jeśli chcemy:
Problem związany z tworzeniem nieprawdziwych informacji ma więcej niż jedną przyczynę. Po pierwsze – internet jest zarówno wielkim śmietnikiem, który wspólnie tworzymy, jak i bazą dla sztucznej inteligencji. Jasne – na każdym wysypisku znaleźć można prawdziwe perełki, jednak ich odkopanie to nie lada wyczyn. Ponadto ChatGPT korzysta wyłącznie z treści, które trafiły do sieci przed końcem 2021 roku. W związku z tym nie pomoże Ci w sprawach związanych z wojną pomiędzy Rosją a Ukrainą, szczytem NATO z 2022 r. ani ostatnim sezonem Formuły 1. Niewykluczone jednak, że podejmie z Tobą dyskusję na te tematy, tworząc alternatywną rzeczywistość. Wymyślane przez niego fakty dotyczą nie tylko tematów bieżących – SI myliła się w rozmowach poświęconych zawodom sportowym, literaturze, ogrodnictwu, a nawet… historii Eurowizji.
Trudno się dziwić, że uczniowie przeciążeni liczbą sprawdzianów i zadań domowych sięgnęli po to rozwiązanie. Darmowy dostęp, intuicyjna obsługa i krótki czas pracy są wystarczającą zachętą także dla wielu dorosłych m.in. studentów przygotowujących prace dyplomowe. Nie da się jednak nie zauważyć związku pomiędzy tym zjawiskiem a problemami z samodzielnym, krytycznym i analitycznym myśleniem. Trudno się dziwić – gotowe rozwiązania nie sprzyjają uczeniu się na błędach. Jeśli samodzielnie przygotujesz pracę, którą potem omówisz z nauczycielem, przynajmniej część popełnionych w niej błędów zostanie przez Ciebie wyeliminowana w kolejnym wypracowaniu. W przypadku skorzystania z opartego na sztucznej inteligencji gotowca nie będziesz nawet wiedzieć o tym, że Twoja wypowiedź argumentacyjna pozbawiona jest tezy, a przykłady nie mają faktycznego związku z argumentami (co w przypadku rozprawek generowanych przez SI jest nagminne).
Przygotowane przez ChatGPT rozprawki, eseje, felietony lub artykuły rzadko kiedy można uznać za naprawdę interesujące. Raczej nie znajdziesz w nich związków frazeologicznych, zaskakujących pytań, przepełnionych emocjami zwrotów ani gier słownych. Taki tekst jest znacznie bardziej schematyczny i rzadko dopasowany do konkretnego odbiorcy. Dzięki temu jednak nauczyciele znający styl pisania swoich uczniów mają szansę rozpoznać, kto jest prawdziwym autorem danej pracy.
A może sądzisz, że jesteś w stanie skontrolować poprawność treści znajdujących się w tekście przygotowanym przez ChatGPT? Czy jednak nie będzie Cię to kosztowało więcej czasu i trudu niż jego samodzielne przygotowanie? Wspomniane narzędzie nie jest idealne także w przypadku innych dziedzin – trudności sprawiają mu m.in. matematyczne zadania z treścią oraz niektóre rodzaje równań. Jeśli więc potrzebujesz przedegzaminacyjnej pomocy i chcesz mieć pewność, że zdobywana przez Ciebie wiedza jest prawdziwa, dołącz do grona naszych uczniów!
Odwiedź nasze kanały w mediach społecznościowych
