Nadzieję na to, że egzaminy ustne zostaną odwołane, wielu uczniów miało do samego końca. Do Ministerstwa Nauki i Edukacji w tej sprawie trafiały nawet oficjalne petycje przygotowywane zarówno przez licealistów, jak i osoby zdające maturę jeszcze w starej formule. Tym razem jednak cudu nie będzie – już za kilka tygodni w całym kraju uczniowie staną przed komisjami egzaminacyjnymi i spróbują odpowiedzieć na wylosowane pytania. Osiągnięcie 30% to ich cel minimum!
Przygotowania do tegorocznej matury z języka polskiego były prawdziwym rollercoasterem. Jeszcze kilka tygodni temu lista pytań jawnych była znacznie dłuższa. Obecnie jest na niej 110 pytań związanych z lekturami obowiązkowymi (przerabianymi w całości lub we fragmentach). Jedno z nich na pewno znajdzie się w wylosowanym zestawie egzaminacyjnym. Wydaje Ci się, że wiele znajdujących się tam tekstów brzmi egzotycznie? Spokojnie! Nawet „Kazania sejmowe”, czy też „Pamiętniki” nie są tak straszne, jak mogłoby się wydawać. Przede wszystkim – poświęcono im tylko po jednym pytaniu. Po drugie – opracowanie w domowym zaciszu takiego pytania zajmuje uczniom 5-15 minut. Po trzecie – podczas egzaminu każdy uczeń ma do dyspozycji 30 minut. Pierwszy kwadrans jest przeznaczony wyłącznie dla niego. Po wylosowaniu pytania ma właśnie tyle czasu, aby przygotować się do odpowiedzi podczas gdy jego koleżanka lub kolega zmaga się ze swoim zestawem.
Boisz się, że zapomnisz, o czym chciałeś powiedzieć? Bez obaw! Masz do dyspozycji kartkę i długopis, więc możesz notować do woli. Pamiętaj jednak, że 15 minut to nie wieczność. Nie zdążysz w tym czasie napisać rozprawki na wylosowany temat, ani tym bardziej później jej wygłosić. Twój czas na przygotowanie minął? Jeszcze tylko jeden kwadrans i będzie po wszystkim. W tym czasie musisz odpowiedzieć na dwa wylosowane pytania oraz porozmawiać z komisją. Każda z tych części zajmie Ci ok. 5 minut. Pamiętaj, że drugie pytanie nie pochodzi z jawnej puli. Pomocą dla Ciebie będzie tekst kultury. Może nim być plakat, obraz lub fragment tekstu. Nie bój się cytować, analizować i interpretować – w tym przypadku każdy szczegół może mieć znaczenie. Nieco inne zasady będą obowiązywały uczniów zdających maturę w starej formule. Wylosują oni nie dwa, a jedno polecenie, do którego dołączony będzie tekst kultury.
Kończysz liceum, ale wciąż nie lubisz improwizacji i wystąpień publicznych? Nic dziwnego, że matura ustna spędza Ci sen z powiek. Wcześniejsze zapoznanie się z pytaniami jawnymi z pewnością pomoże zmniejszyć poziom stresu. Szczegółowe opracowywanie każdego tematu nie ma jednak większego sensu! Jak więc się za to zabrać?
1. Sformułuj tezę. W Twojej wypowiedzi będzie ona pełniła równie ważną rolę co w rozprawce maturalnej. Pamiętaj, aby miała charakter zdania twierdzącego. Nie bój się konkretów!
2. Odwołaj się do lektury obowiązkowej wskazanej w poleceniu. Przypomnij sobie bohaterów i motywy związane z tematem Twojej wypowiedzi. Używaj terminów, które są mu pokrewne. Masz opowiadać o przemianie wewnętrznej? Zaprzyjaźnij się z takimi sformułowaniami jak bohater dynamiczny lub bohater romantyczny. Trafiły Ci się „Funkcje obrazów przyrody w utworach literackich”? Zaskocz egzaminatorów swoją wiedzą! Opowiedz im o motywie arkadyjskim oraz idealizacji miejsc, za którymi tęsknimy i z którymi wiążą się nasze wspomnienia. Od takiego sformułowania do Soplicowa jeden krok!
3. Przypomnij sobie związane z danym tematem lektury, które znasz i lubisz. To po nie warto sięgnąć w pierwszej kolejności podczas szukania kontekstu. Przychodzi Ci na myśl książka, film, spektakl teatralny albo gra komputerowa? Świetnie! Takie teksty kultury możesz śmiało przywołać w swojej wypowiedzi. Pamiętaj, że kontekstem może być też nurt filozoficzny, biografia autora, pojęcie związane z daną epoką lub wydarzenia historyczne. Nie bądź przesadnie kreatywny – wymyślanie tytułów, autorów lub fabuły nie wychodzi na dobre i ma swoje odbicie w punktacji!
Pamiętaj, że celem komisji egzaminacyjnej nie jest oblanie jak największej liczby maturzystów. Wyobrażasz sobie, że jej członkowie będą z poważną miną wpatrywali się w Ciebie przez całe 15 minut? Nasze katastroficzne wizje bardzo rzadko się urzeczywistniają. Postarajcie się pokazać z jak najlepszej strony. Dla komisji znacznie ważniejszy od przerywników takich jak „yyy…” będzie uśmiech zdającego. Warto też popracować nad tempem – zbyt szybkie wiąże się z ryzykiem popełnienia większej liczby błędów. Z kolei zbyt wolne może zaszkodzić strukturze naszej wypowiedzi. Trzeba bowiem pamiętać o tym, że musi ona składać się ze wstępu, rozwinięcia i zakończenia – tak samo jak maturalna rozprawka. Na sam koniec – najważniejsza wskazówka! Postaraj się jak najlepiej wykorzystać pierwsze 10 minut – dzięki temu rozmowa z komisją nie będzie trwała dłużej niż to konieczne.
Odwiedź nasze kanały w mediach społecznościowych
